LOGOPEDIA DLA RODZICÓW

 

Drodzy Rodzice!
Ten kącik jest miejscem stworzonym specjalnie dla Was. Znajdą tu Państwo porady, artykuły dotyczące rozwoju mowy dziecka, wad wymowy oraz propozycje zabawy logopedycznych, które można przeprowadzić
z dzieckiem w domu.

Zapraszamy do lektury!

Rola rodziców w procesie rozwoju mowy dziecka.

Prawidłowy przebieg procesu kształtowania się mowy w dużej mierze zależy od środowiska, w jakim dziecko wzrasta. To właśnie Rodzice, jako pierwsi wprowadzają swoje pociechy w tajniki komunikacji między ludźmi.

Już w brzuchu mamy maluch jest przygotowywany do nadawania oraz odbioru mowy. W tym czasie rozwija się jego słuch, mózg i wszystkie narządy, które są niezwykle ważne dla prawidłowego nabywania języka w późniejszym okresie. Przyszła mama powinna w tym czasie szczególnie zadbać o swoje zdrowie i samopoczucie, zapewniając w ten sposób dziecku optymalne warunki do rozwoju. Od momentu pierwszego krzyku, poprzez ssanie, gryzienie, żucie i połykanie stymulowany jest rozwój sprawności warg, języka oraz żuchwy. Zbyt długie karmienie pożywieniem o konsystencji papki pozbawia dziecko możliwości żucia i gryzienia, a więc wzmacniania aparatu mowy. We wczesnym okresie życia krzyk, czy płacz dziecka, jest jedną z podstawowych form nawiązywania kontaktów z otoczeniem. Należy pamiętać, by nie zostawiać tych prób bez odpowiedzi. Rodzice powinni zawsze reagować na sygnały dziecka, gdyż stanowią one pierwsze próby nawiązania dialogu.

Warto już jak najwcześniej wdrażać dziecko do prowadzenia rozmowy. Rodzice, jako pierwsze i najbliższe małemu człowiekowi środowisko, powinni starać się świadomie wpływać na rozwój mowy u swoich dzieci. W naturalnych, codziennych sytuacjach, którym towarzyszy spokój i poczucie bezpieczeństwa łatwiej jest stwarzać najmłodszym możliwość nabywania nowych umiejętności, również językowych. Dzięki uważnej obserwacji rozwoju swojej pociechy, Rodzice mogą podejmować skuteczne działania zapobiegające zaburzeniom mowy.

W książce „Nasze dziecko uczy się mowy”, której autorem jest ojciec polskiej logopedii Leon Kaczmarek, odnajdujemy 12 przykazań logopedycznych wartych uwagi Rodziców. Mimo, że zostały opublikowane blisko 40 lat temu, nie straciły na swej aktualności.

12 przykazań logopedycznych dla Rodziców – L. Kaczmarek:

1. Narządy mowy dziecka kształtują się i zaczynają funkcjonować już w życiu płodowym. Są one ogromnie wrażliwe na wszystkie bodźce fizyczne i chemiczne, zarówno sprzyjające jak i szkodliwe.

2. Mowa otoczenia powinna być poprawna. Do dziecka trzeba mówić wolno, wymowa powinna być dokładna i wyraźna. Trzeba koniecznie zaprzestać sztucznego spieszczania i używania tzw. języka dziecięcego. Należy unikać w obcowaniu i rozmowie z dzieckiem szorstkości.

3. Dziecko powinno reagować na aktywność uczuciową i słowną otoczenia. Z początku jest to uśmiech, ruch rączki, przegięcie ciałka. Wnet jednak następują reakcje głosowe. Jeśli rodzice stwierdzą u dziecka ich brak, powinno to wzbudzić u nich czujność. Przyczyną bowiem mogą się okazać problemy ze słuchem.

4. Nie wolno krępować dziecka w reagowaniu na aktywność otoczenia. Dziecko powinno mieć tu pełną swobodę. Jeśli dziecko do szóstego miesiąca nie głuży i przy tym jest mało ruchliwe, trzeba wywołać u dziecka obie te czynności. Da się to zrobić w zabawie. Trzeba pamiętać, że rozwój ogólnej sprawności ruchowej wpływa na rozwój mowy, i że na odwrót – opóźnienie w chodzeniu, samodzielnym ubieraniu łączy się najczęściej z opóźnieniem w mowie i różnymi jej zaburzeniami.

5. Jeśli dziecko ma nieprawidłową budowę narządów mownych powinno się natychmiast pójść z nim do lekarza.

6. Jeśli dziecko jest leworęczne, należy otoczyć je specjalną opieką. Nie wolno zmuszać go do posługiwania się w okresie kształtowania się mowy ręką prawą. U dzieci praworęcznych części płata środkowego, w którym mieszczą się ośrodki mowy, znajdują się w lewej półkuli mózgu, u leworęcznych jest odwrotnie: u nich ośrodki mowy znajdują się w prawej półkuli mózgu.

7. Kiedy dziecko wejdzie w okres samodzielnego wypowiadania się, kiedy zaczyna samo coraz więcej mówić, nie należy tej ważnej dla dalszego rozwoju mowy skłonności gasić np. obojętnością czy cierpką uwagą. Otoczenie powinno słuchać z uwagą każdej wypowiedzi dziecka, podtrzymać opowiadanie dziecka przez odpowiedzi i stosowne pytania.

8. Należy unikać używania w odniesieniu do dziecka tzw. „języka dziecięcego”, który utrudnia przyswajanie prawidłowej wymowy. Zwracając się do dziecka należy mówić zawsze prawidłowo, poprawnie gramatycznie, powoli i wyraźnie.

9. Trzeba obserwować, czy kształtowanie rozwoju mowy dziecka przebiega zgodnie z normą rozwojową.

10. Z chwilą opanowania przez dziecko umiejętności posługiwania się zdaniem, rozpoczyna się okres ożywionego mówienia. Nie wolno bezpośrednio go poprawiać ani żądać od niego, by powtarzało kilkakrotnie to samo słowo lub zdanie.

11. Trzeba pamiętać, że występująca pod koniec trzeciego okresu skłonność dziecka do mówienia przybiera w okresie swoistej mowy inną, nową postać. Dziecku nie wystarcza już monolog, chce rozmawiać z innymi. Referuje im swoje obserwacje, swoje doświadczenia, opowiada o nich z radością jako o swych sukcesach. Dziecko przepada za opowiadaniami. Chce i może godzinami słuchać opowiadania bajek. Zadaje wiele pytań.

12. Jeśli mimo wszystko nie udało się zapobiec powstaniu zaburzeń mowy, należy udać się do logopedy.

Drogi Rodzicu!

Jesteś pierwszym i najważniejszym wzorem, który Twoje dziecko będzie naśladowało!

 

do góry

 

Szkoła Podstawowa nr 1 im. Mikołaja Kopernika, ul. Korabnicka 19, 32-050 Skawina, tel. 12 276 18 82, fax. 12 291 10 72, e-mail: szkola@sp1.skawina.com.pl