Logopeda

Logopeda to specjalista zajmujący się profilaktyką, diagnozą i terapią zaburzeń mowy.

Terapią logopedyczną na terenie szkoły zajmuje się mgr Anna Mazur.

Zadania logopedy szkolnego:

  • wykonywanie przesiewowego badania stanu mowy dzieci z klas pierwszych,
  • podejmowanie działań terapeutycznych wobec uczniów wymagających opieki logopedycznej (klasy I-VI),
  • prowadzenie i organizowanie terapii logopedycznej o charakterze indywidualnym i grupowym,
  • wspomaganie procesu nauki czytania i pisania, prowadzenie ćwiczeń
  • z zakresu profilaktyki dysleksji rozwojowej,
  • kształtowanie umiejętności z zakresu dykcji, emisji i higieny głosu dziecka,
  • wspieranie działań wychowawczych i profilaktycznych kadry pedagogicznej szkoły,
  • pedagogizacja rodziców, dostarczanie wiedzy na temat właściwego rozwoju mowy dziecka,
  • kształtowanie umiejętności rodziców do samodzielnej pracy terapeutycznej w domu, prowadzenie zajęć otwartych dla rodziców,
  • współpraca ze specjalistami: pedagogami, psychologami

Badanie logopedyczne obejmuje:

  • badanie budowy i sprawności artykulatorów (języka, warg, podniebienia, żuchwy, zgryzu i uzębienia);
  • badanie funkcji połykowych i oddechowych;
  • badanie systemu fonetyczno-fonologicznego (sposobu artykułowania głosek);
  • badanie spostrzegania słuchowego (identyfikowania i rozróżniania dźwięków, różnicowania opozycji fonologicznych);
  • badanie systemu semantycznego (ogólna analiza zasobu leksykalnego dziecka, rozumianego i używanego słownictwa);
  • badanie systemu syntaktycznego (ogólna orientacja w sposobie budowania wypowiedzi: długość zdania, sygnalizowanie relacji między zdaniami);
  • badanie analizy i syntezy wzrokowej;
  • orientacyjne badanie operacji myślowych (umiejętności szeregowania,klasyfikacji przedmiotów, myślenia przyczynowo-skutkowego);
  • orientacyjne badanie pamięci;
  • orientacyjne badanie sprawności motorycznej i manualnej.

Terapia logopedyczna

Terapia jest zaplanowanym oddziaływaniem, ukierunkowanym na usunięcie wszelkich zakłóceń procesu porozumiewania się. Przebiega w oparciu o przygotowywane dla każdego dziecka indywidualne plany pracy terapeutycznej.

Na terenie szkoły organizowana jest terapia logopedyczna o charakterze indywidualnym i grupowym. Zajęcia odbywają się systematycznie według określonego harmonogramu. W trakcie zajęć dzieci korzystają z profesjonalnych pomocy dydaktycznych. Ćwiczenia mają charakter ogólnorozwojowy, np. dziecko ćwiczy poprawną artykulację, doskonaląc jednocześnie: umiejętności grafomotoryczne, analizę i syntezę wzrokową, operacje myślowe itd.

Czas trwania terapii oraz jej efektywność zależy od:

  • rodzaju i stopnia zaburzenia,
  • sposobu funkcjonowania dziecka w obrębie diagnozowanych sfer,
  • współpracy terapeuty z rodzicami (systematyczność spotkań, utrwalanie materiału językowego w domu).

INFORMACJE DOTYCZĄCE PRAWIDŁOWEGO ROZWOJU MOWY DZIECKA

Każdy rodzic powinien poznać etapy rozwoju systemu językowego zdrowego dziecka. Dzięki pogłębieniu wiedzy, będzie świadomie obserwować nabywanie języka i ustrzeże swoje dziecko przed czasami nieodwracalnymi w skutkach błędami.

Rozwój języka opiera się i wynika z właściwego ukształtowania:

  • sprawności motorycznej i manualnej
  • spostrzegania słuchowego
  • spostrzegania wzrokowego
  • sposobu dokonywania operacji myślowych
  • funkcjonowania pamięci
  • zachowań społecznych i emocji
  • dominacji stronnej

Harmonijny rozwój wszystkich opisanych sfer pozytywnie wpływa na umiejętności językowe dziecka i rozwój jego osobowości. Nieprawidłowy rozwój którejkolwiek struktury może spowodować zaburzenia w posługiwaniu się językiem, np. nieprawidłowo funkcjonujący narząd słuchu będzie utrudniać: właściwą lokalizację źródła dźwięku, identyfikację i różnicowanie dźwięków, a w konsekwencji zaburzać odbiór komunikatów językowych.

Rozwój mowy w 1 roku życia

Wiek w miesiącach

Umiejętności oczekiwane rozwojowo

2

-wokalizacje pierwszych samogłosek,

-wydawanie dźwięków nie przypominających ludzkiej mowy.

4

- czas doskonalenia repertuaru samogłosek,

- czas pojawienia się pierwszych spółgłosek.

6

-gaworzenie samonaśladowcze, powtarzanie (naśladowanie) sylab charakterystycznych dla języka narodowego.

8

- dalsze naśladowanie dźwięków mowy, samodzielna wokalizacja sylab,

- rozumienie wypowiedzi o zabarwieniu emocjonalnym.

9

- pojawienie się gestu wskazywania palcem,

- początek kształtowania się pola wspólnej uwagi.

10

- pojawiają się pierwsze: słowa (bardzo uproszczone) i wyrażenia dźwiękonaśladowcze.

12

- dziecko rozumie już proste polecenia, niektóre nazwy przedmiotów i osób,

- dziecko samodzielnie wypowiada kilka wyrazów,

- dziecko chętnie powtarza sylaby i słowa za dorosłymi.

Rozwój mowy w 2 roku życia

Wiek w miesiącach

Umiejętności oczekiwane rozwojowo

13- 16

- dziecko posługuje się nazwami osób, przedmiotów i kilku czynności,

- dziecko doskonali umiejętność dzielenia uwagi z dorosłymi.

18

- dalszy rozwój słownictwa, wypowiedzi w większości jednowyrazowe, rzadziej dwuwyrazowe,

-rozwój rozumienia prostych zdań (głównie poleceń i zakazów).

24

-stały wzrost słownictwa,

- pojawiają się wypowiedzi dwuwyrazowe,

- początki fleksji, jako pierwsza pojawia się deklinacja.

Do końca drugiego roku życia w mowie dziecka powinny pojawić się wszystkie samogłoski ustne. W związku z małą możliwością pionizacji języka, dziecko nie wymawia głosek dziąsłowych: sz, ż, cz, dż, r . Większość wypowiadanych spółgłosek jest zmiękczana. Dziecko wypowiadając się, upraszcza grupy spółgłoskowe, zastępuje spółgłoski, przestawia je lub pomija. W słowniku funkcjonuje od kilku do kilkunastu słów w większości rozumianych przez najbliższe otoczenie dziecka. Mowa ma charakter bezfleksyjny.

Rozwój mowy 3- 6 rokiem życia

Wiek w latach

Umiejętności oczekiwane rozwojowo

3

- stały wzrost słownictwa,

- rozwój artykulacji, brakuje jedynie głosek dziąsłowych i samogłosek nosowych, stopniowo ustępuje charakterystyczne zmiękczanie spółgłosek,

- szybki rozwój konstrukcji składniowych (dziecko buduje wszystkie typy zdań złożonych podrzędnie i współrzędnie),

- wzrost sprawności komunikacyjnej i społecznej.

4

- słownictwo cały czas się wzbogaca,

- rozwijają się umiejętności artykulacyjne, dziecko zaczyna posługiwać się głoskami dziąsłowymi, oprócz głoski r,

- zmniejsza się liczba błędów gramatycznych i używanych neologizmów,

-często używane są wyrazy nazywające cechy przedmiotów (wzrasta ilość przymiotników i przysłówków),

- dziecko nazywa relacje przestrzenne (stosując wyrażenia przyimkowe), proste związki przyczynowo-skutkowe i relacje czasowe, co pozwala na łączenie zdań (wypowiedzi staja się dłuższe),

- wiek pytań "dlaczego?".

5 i 6

- w pełni ukształtowany system fonetyczno- fonologiczny, dziecko poprawnie artykułuje wszystkie głoski,

- początek twórczego posługiwania się językiem, dzieci bawią się słowami, tworzą rymy, dostrzegają niuanse językowe,

- wzrasta umiejętność narracji, wypowiedzi staja się spójne z logicznym następstwem czasowym,

- swobodne operowanie elementami słownikowymi i formami gramatycznymi,

- wzrost kompetencji komunikacyjnej, dziecko uwzględnia czynniki społeczne- sytuacyjne w trakcie wypowiadania się.

tabela za J. Cieszyńska, M. Korendo: Wczesna interwencja terapeutyczna. Stymulacja rozwoju dziecka od noworodka do 6 roku życia, Wyd. Edukacyjne, Kraków 2006 r

INTERESUJĄCE PUBLIKACJE DOTYCZĄCE ROZWOJU MOWY

Tomasz Zaleski Opóźnienia w rozwoju mowy, Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa 2002

Bardzo interesująco i przystępnie napisana książka o tym, jak prawidłowo przebiega rozwój mowy i kiedy należy obawiać się nieprawidłowości. Autor podpowiada, w jaki sposób rodzice powinni czuwać nad procesem kształtowania się mowy u dziecka. Dużo praktycznych wskazówek o sposobach postępowania w przypadku kłopotów z rozwojem mowy czyni z tej książeczki poradnik niezbędny dla rodziców.

Jagoda Cieszyńska, Marta Korendo Wczesna interwencja terapeutyczna. Stymulacja rozwoju dziecka. Od noworodka do 6 roku życia , Wyd. Edukacyjne, Kraków 2006

Książka przeznaczona jest dla terapeutów, logopedów, pedagogów, nauczycieli przedszkoli, rodziców i opiekunów dzieci zdrowych oraz dzieci z różnymi zaburzeniami rozwojowymi. Opisuje w sposób przystępny wszystkie sfery rozwojowe dzieci od pierwszego miesiąca do zakończenia szóstego roku życia (tj. motoryka, spostrzeganie wzrokowe, słuchowe, mowa, zabawa, także rozwój społeczny). Podaje wiele przykładów ćwiczeń stymulujących dla każdego etapu rozwojowego. Dodatkowo posiada rozdział zawierający wskazówki dotyczące wczesnej nauki czytania.

Bogumiła Baumgartner Przeżyć dwujęzyczność - jak wychowywać dziecko dwujęzyczne?, Wyd. Harmonia, Gdańsk 2008

Jest to poradnik dla rodziców, dziadków i krewnych dzieci, które wychowują się w rodzinach dwujęzycznych lub na emigracji. Autorka pokazuje w nim, jak wychowywać dziecko dwujęzycznie, jak uniknąć błędów, jakich "niespodzianek" można oczekiwać i jak sobie z nimi poradzić.

 

do góry

Szkoła Podstawowa nr 1 im. Mikołaja Kopernika, ul. Korabnicka 19, 32-050 Skawina, tel. 12 276 18 82, fax. 12 291 10 72, e-mail: szkola@sp1.skawina.com.pl